วิชากาลาม(วิภาษวิทยา) กับอะฮลุลบิดอะฮ

วิชากาลาม(วิภาษวิทยา) กับอะฮลุลบิดอะฮ

อิหม่ามอัลบะเฆาะวีย์(ร.ฮ)รายงานว่า

وَقَالَ مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ : إِيَّاكُمْ وَالْبِدَعَ ، قِيلَ : يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ، وَمَا الْبِدَعُ ؟ قَالَ : أَهْلُ الْبِدَعِ الَّذِينَ يَتَكَلَّمُونَ فِي أَسْمَاءِ اللَّهِ وَصِفَاتِهِ وَكَلامِهِ وَعِلْمِهِ وَقُدْرَتِهِ ، وَلا يَسْكُتُونَ عَمَّا سَكَتَ عَنْهُ الصَّحَابَةُ وَالتَّابِعُونَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ.

และมาลิก บิน อะนัส กล่าวว่า "พวกท่านจงระวัง บรรดาบิดอะฮ ,ได้ถูกกล่าว(แก่อิหม่ามมาลิก)ว่า โอ้อบูอับดุลลอฮ และอะไรคือ บรรดาบิดอะฮ? เขากล่าวว่า "อะฮลุลบิดอะฮ คือบรรดาผู้ที่วิภาษ ในเรื่องเกี่ยวกับ บรรดาพระนามของอัลลอฮ ,บรรดาสิฟาตของพระองค์,คำพูดของพระองค์ ,ความรู้ของพระองค์ และ พลานุภาพของพระองค์ และพวกเขาไม่นิ่งเงียบ(หยุด) จากสิ่งที่บรรดาเศาะหาบะฮและตาบิอีน(บรรดผู้ที่เจริญรอยตาม)พวกเขาด้วยความดี 
.............

อะฮลุลบิดอะฮ จะใช้ตรรกวิภาษคุณลักษณะของอัลลอฮ เพื่อให้สอดรับกับปัญญา พวกเขาจะไม่หยุดหรือนิ่งเงียบ อยู่ที่สิ่งซึ่ง 
บรรดาเศาะหาบะฮและตาบิอีน ได้นิ่งเงียบ หมายถึง แนวทางของสะลัฟที่หยุดที่คำพูดอัลลอฮและรอซูล พวกเขาจะไม่บิดเบือนเปลี่ยนแปลงด้วยการตีความเกินเลยจากสิ่งที่อัลลอฮและรอซูลได้อธิบายไว้

رَوَى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِيٍّ ، عَنْ مَالِكٍ : لَوْ كَانَ الْكَلامُ عِلْمًا ، لَتَكَلَّمَ فِيهِ الصَّحَابَةُ وَالتَّابِعُونَ ، كَمَا تَكَلَّمُوا فِي الأَحْكَامِ وَالشَّرَائِعِ ، وَلَكِنَّهُ بَاطِلٌ يَدُلُّ عَلَى بَاطِلٍ.

อับดุรเราะหมาน บิน มะฮดีย์ ได้รายงานจากมาลิก ว่า "ถ้า อัลกาลาม เป็นวิชาความรู้ แน่นอน บรรดาเศาะหาบะฮและตาบิอีน ก็จะพูดกัน ในมัน ดังสิ่งที่พวกเขาพูดกัน ในเรื่องเกี่ยวกับบรรดาหุกุมต่างๆและบรรดาบทบัญญัติต่างๆ แต่มันคือ สิ่งที่เป็นโมฆะ ที่บ่งบอกถึงสิ่งที่เป็นโมฆะ - ชัรหอัสสุนนะฮของอัลบะเฆาะวีย์ 1/217

.........
คำว่า "พูดกัน" ในที่นี้หมายถึงนำมาพูดถกปัญหากันหรือนำมาวิภาษ

อิหม่ามชาฟิอี(ร.ฮ)กล่าวว่า

كُلُّ الْعُلُوْمِ سِوَى الْقُرْآنِ مَشْغَلَةٌ إِلاَّ الْحَدِيْثَ وَإِلاَّ الْفِقْهَ فِي الدِّيْنِ الْعِلْمُ مَا كَانَ فِيْهِ قَالَ حَدَّثَنَا وَمَا سِوَى ذَاكَ وَسْوَاسُ الشَّيَاطِيْنِ

ทุกๆวิชาความรู้ อื่นจากอัลกุรอ่านนั้น เป็นเรื่องยุ่ง ยกเว้น อัลหะดิษ และยกเว้น ฟิกฮ ( ในการทำความเข้าใจ)ในเรื่องศาสนา ,ความรู้นั้น คือ สิ่งที่ ปรากฏในมัน คือ เขากล่าวว่า ได้รายงานจากเรา... (หมายถึงหะดิษที่มีสายรายงานเล่าต่อกันมาถึงผู้รายงานคนสุดท้าย) และสิ่งที่นอกเหนือจากดังกล่าวนั้น คือ การกระซิบกระซาบของบรรดาชัยฏอน - เฎาะบะกอตอัชชะฟีอียะฮอัลกุบรอ หะดิษหมายเลข 156

..............
การนำเอาแนวคิดวิชากาลามมาตีความอายาตและหะดิษสิฟาต เพื่อให้กินกับปัญญา เข้าใจว่า สิ่งที่อัลลอฮและรอซูลบอกไว้ไม่ใช่ความหมายที่ต้องการ นี่คือ แนวทางอะฮลุลบิดอะฮ ไม่ใช่แนวทางอะฮลุสสุนนะฮที่อาชาอิเราะฮบางกลุ่มแอบอ้างกัน

والله أعلم بالصواب
อะสัน หมัดอะดั้ม
15/2/61