การกลับตัวของอิหม่ามหะเราะมัยน์

 

การกลับตัวของอิหม่ามหะเราะมัยน์ จากแนวคิดวิภาษวิทยา(อิลมุลกาลาม) หรือการใช้ตรรกในการอธิบายสิฟาตอัลลอฮ

อิหม่ามหะเราะมัยนฺ(ต้นแบบของสองเมือง) เป็นฉายาของ ฎิยาอุดดีน อับดุลมาลิก บิน ยูซุฟ อัลญุวัยนีย์ อัชชาฟิอีย์ แห่ง เมือง นัยสะบูร ประเทศอีหร่าน มีชีวิตระหว่างปี ฮ.ศ 419-478 เป็นปราชญที่มีชื่อเสียงในมัซฮับชาฟิอีย์ ซึ่งมีแนวคิดอาชาอิเราะฮ ที่นำวิชากาลาม (วิภาษวิทยา)หรือจะเรียกว่า วิชาตรรก ก็ว่าได้ แต่ท่านได้กลับตัวในบั้นปลายชีวิตของท่าน

ดังที่ อิหม่ามอัซซะฮะบีย์ได้กล่าวว่า ในขณะที่เขาใกล้จะเสียชีวิต เขาได้กล่าวว่า

ﺍﺷﻬﺪﻭﺍ ﻋﻠﻲَّ ﺃﻧﻲ ﻗﺪ ﺭﺟﻌﺖ ﻋﻦ ﻛﻞ ﻣﻘﺎﻟﺔ ﺗُﺨﺎﻟﻒ ﺍﻟﺴﻨﺔ، ﻭﺃﻧﻲ أﻣﻮﺕ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻳﻤﻮﺕ ﻋﻠﻴﻪ ﻋﺠﺎﺋﺰ ﻧﻴﺴﺎﺑﻮﺭ

พวกท่านจงเป็นพยานว่า แท้จริงข้าพเจ้ากลับตัวจากทุกๆคำพูดที่ขัดแย้งกับอัสสุนนะฮ และแท้จริงข้าพเจ้า จะตายบน สิ่ง(แนวทาง)ที่บรรดา อะญาอิซชาวนัยซะบูร ดำเนินอยู่บนมัน- ดูสิยารเอียะลาม อัลนุบะลาอ ของ อิหม่ามอัซซะฮะบีย์ 17/264

คำว่า อะญาอิซ คือ หมู่คณะที่กลับตัวออกจากแนวคิดอะฮลุลกาลาม(วิภาษวิทยา) หมายถึงอะกีดะฮที่ถูกต้องที่ชาวนัยซะบูรดำเนินอยู่

และอิหม่ามอัลญุวัยนีย์ กล่าวเช่นกันว่า

يَا أَصْحَابَنَا لَا تَشْتَغِلُوا بِالْكَلَامِ فَلَوْ عَرَفْتُ أَنَّ الْكَلَامَ يَبْلُغُ بِي إِلَى مَا بَلَغَ مَا اشْتَغَلْتُ بِهِ

โอ้บรรดาสหายของฉัน พวกท่านอย่ายุ่งอยู่กับวิชากาลาม เพราะถ้าหากฉันรู้ว่าวิชากาลาม มันนำพาฉันให้บรรลุไปสู่สิ่งใด ฉันก็จะไม่ยุ่งกับมัน -ตาริคอิสลาม ของอิหม่ามอัซซะฮะบีย์ ยุซ 32 หน้า 235 สำนักพิมพ์ดารุลกิตาบอัลอะเราะบีย์
......................

จะเห็นได้ว่ามีมากมายปราชญ์คนสำคัญที่กลับตัวจากแนวคิด อะฮลุลกาลามในการอธิบายอะกีดะฮ แต่ยังมีคนบางกลุ่มนำทัศนะเดิมๆของปราชญ์เหล่านี้มาอ้างความชอบธรรม การใช้ตรรกเกียวกับการตีความคุณลักษณะของอัลลอฮให้แก่ตัวเอง
พยายามศึกษากันนะครับ อย่าตกเป็นเครื่องงมือแนวคิดที่ทำลายอะกีดะฮปราชญ์ผู้ทรงธรรมในยุคสะลัฟ ต้องขอมาอัฟทุกท่านที่ผมโลกสวยไม่ค่อยเก่ง

อะสัน หมัดอะดั้ม
20/4/63